Tìm hiểu về Ký chủ và Ký sinh trùng

Thưa bác sĩ Ánh em là sinh viên y khoa chuyên ngành ký sinh trùng, em muốn hỏi bác sĩ về các loại ký chủ, thế nào là ký chủ chính? Ký chủ phụ? Ký chủ trung gian và ký chủ vĩnh viễn? Em xin cám ơn bác sĩ. NTL, Tp. HCM

Xin trả lời bạn như sau:

Ký chủ là sinh vật mà trên cơ thể sinh vật có ký sinh trùng sống bám

Ký chủ vĩnh viễn

Ký chủ vĩnh viễn là ký chủ chứa ký sinh trùng ở giai đoạn trưởng thành hoặc đã định giống

Ví dụ: Người là ký chủ vĩnh viễn của giun đũa, giun móc, sán lá gan, sán dải bò …

Ký chủ trung gian

Khi ấu trùng hoặc giai đoạn chưa định giống của ký sinh trùng sống trên cơ thể một sinh vật khác, sinh vật này được gọi là ký chủ trung gian. Một số ký sinh trùng phải trải qua hai ký chủ trung gian khác nhau trong chu trinh phát triển của chúng

Ví dụ: Sán lá ký sinh ở người có: ốc là ký chủ trung gian 1, thực vật thủy sinh hay cá là ký chủ trung gian 2

Ký chủ chính, phụ

Ký chủ chính: là sinh vật mà ký sinh trùng hay ký sinh

Ký chủ phụ: là sinh vật mà đôi khi chứa ký sinh trùng ấy

Ví dụ: Heo là ký chủ chính của trùng lông Balantidium coli (tỉ lệ nhiễm 80% – 90%) trong khi người là ký chủ phụ (rất hiếm gặp)

Tàng chủ (reservoir)

Là thú mang ký sinh trùng của người hay nơi chứa ký sinh trùng và có thể lây nhiễm sang người

Ví dụ: Mèo hoang là tàng chủ của sán lá gan Clonorchis sinensis. Môi trường đất là tàng chủ của amip Entamoeba histolytica.

Trung gian truyền bệnh (vector)

Là côn trùng hoặc động vật thân mềm mang ký sinh trùng và truyền từ người này sang người khác

Trung gian truyền bệnh học: khi ký sinh trùng có phát triển, tăng dân số

Ví dụ: Muỗi Anopheles là trung gian truyền bệnh sinh học của ký sinh trùng sốt rét.

Trung gian truyền bệnh cơ học: Khi ký sinh trùng không tăng dân số

Ví dụ: Ruồi chỉ đóng vai trò chuyên chở bào nang amip

Người lành mang mầm bệnh

Người mang KST trong cơ thể nhưng không có biểu hiện bệnh

Ví dụ: Người mang bào nang a mip hay trứng giun đũa trong phân.

Nhóm BS Phòng Khám Chuyên Khoa Ký Sinh Trùng Ánh Nga